Ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлисен йышӗ 1936 ҫынна ҫитнӗ. Юлашки талӑкра 76 ҫын хушӑннӑ. Паян валли тепӗр 40 ҫын сывалнӑ. Вилнисем ҫук, кӑтарту унчченхи пекех - 8 ҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ.
Чирлекенсенчен ытларахӑшӗ – Шупашкарта (596 ҫын). Етӗрне районӗнче – 154, Канаш районӗнче (Канаш хули те кӗрет) – 120, Шупашкар районӗнче – 99, Ҫӗнӗ Шупашкарта – 97, Ҫӗмӗрле районӗнче – 91, Патӑрьел районӗнче 77, Муркаш районӗнче 69, Вӑрмар районӗнче – 68, Тӑвай районӗнче 62 ҫын кӑшӑлвируспа чирлет.
Ытти районта инфекциленнисен йышӗ 50 ҫынран сахалрах. Чи юлашки вырӑнта – Куславкка районӗ. Унта 6 ҫын чирленӗ. Ун умӗн – Красноармейски районӗ. Ку тӑрӑхра 7 ҫыннӑн инфекци пуррине палӑртнӑ.
Ҫул ҫинчи инкексенче ҫак кунсенче виҫӗ ача аманнӑ. Красноармейски районӗнчи Карай ялӗнче ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче мотоблокпа пыракан арҫын пӑрӑх ҫине пырса кӗнӗ. Каярах мотоблок хуҫин 13-ри хӗрне тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Ахальлӗн ку инкек ҫиеле тухмасан та пултаратчӗ.
Ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Етӗрне районӗнче 28 ҫулти хӗрарӑм «Фольсваген-Пассат» машинӑпа кювета чӑмнӑ. Автомобильте хӗрарӑмӑн 9 ҫулти хӗрӗ пулнӑ. Вӗсене иккӗшне те пульницӑна ӑсатнӑ.
Шупашкарта 6 ҫулти ача ура хуҫнӑ. Вӑл пӗр картишӗнчи машинӑсен хушшинчен чупса тухнӑ. Вӑл «Лада-Калина» машина айне пулнӑ. Руль умӗнче 61 ҫулти водитель пулнӑ. Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӳсӗр пулнине палӑртнӑ.
Красноармейски районӗнче пурӑнакан вӑй питти алимент тӳлеменшӗн явап тытӗ. Суд приговорӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха. Арҫынна 5 уйӑх юсанмалла ӗҫлеттерме йышӑннӑ. Ҫав вӑхӑтра унӑн шалӑвӗн 15 процентне патшалӑх тытса юлӗ.
Арҫынна РФ Пуҫиле кодексӗн 157-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑплама йышӑннӑ. Ку статьяпа ҫул ҫитмен ачасене пулӑшман ашшӗ-амӑшне явап тыттараҫҫӗ.
Арҫыннӑн алимент тӳлемеллине унччен судпах палӑртнӑ. Ачисене пулӑшмалли пирки ашшӗне суд приставӗсем унччен темиҫе хут та аса илтернӗ. Анчах ашшӗшӗн ик айкки те тӑвайкки тейӗн — тӳлеме шутламан та вӑл. Арҫын официаллӑ майпа ӗҫлеме вырнаҫман тесе пӗлтерет Чӑваш Ен прокуратурин пресс-служби. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн алимент парӑмӗ 320 пин тенке ҫитсе кайнӑ.
Чӑваш Енре кӑшӑлвирус республикипех сарӑлнӑ темелле.
Ӗнерхи кун тӗлне ку вирус Улатӑр районӗнче 17 ҫынна лекнӗ;
Элӗк районӗнче — 13;
Патӑрьел районӗнче — 33;
Вӑрнар районӗнче — 12;
Йӗпреҫ районӗнче — 8;
Канаш районӗнче — 37;
Куславкка районӗнче — 1;
Комсомольски районӗнче — 10;
Красноармейски районӗнче — 4;
Хӗрлӗ Чутай районӗнче — 14;
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче — 12;
Муркаш районӗнче — 10;
Пӑрачкав районӗнче — 32;
Вӑрмар районӗнче — 30;
Ҫӗрпӳ районӗнче — 19;
Шупашкар районӗнче — 18;
Шӑмӑршӑ районӗнче — 10;
Ҫӗмӗрле районӗнче — 22;
Етӗрне районӗнче — 50;
Елчӗк районӗнче — 10;
Тӑвай районӗнче — 49;
Ҫӗнӗ Шупашкарта — 24;
Шупашкарта — 241.
Ҫапла вара ку списокра курӑнманнисем темиҫе хула ҫеҫ.
Ҫӗрпӳ район администрацине ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнчен ҫӗнӗ ҫын ертсе пыма тытӑнӗ. Вӑл — Сергей Беккер, районти Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ.
Паян Ҫӗрпӳ районӗнче депутатсем XXXXVIII черетсӗр ларӑва пухӑннӑ. Унта республикӑри тӳре-шараран ЧР информполитика министрӗ Сергей Анисимов пырса ҫитнӗ. Пухура «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗсем: РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Игорь Моляков тата ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Сергей Семенов — пулнӑ.
Сергей Анисимов Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхне палӑтмалли республика шайӗнчи конкурс пӗтӗмлетӗвӗпе паллаштарнӑ май Сергей Беккер кандидатурине ырланине хыпарланӑ. Вырӑнти депутатсем Беккершӑн пӗр саслӑн алӑ ҫӗкленӗ.
Сергей Беккер Красноармейски районӗнче ҫуралнӑ. Шупашкарти электромеханика колледжӗнче ӗҫлет. Хӑй вӑхӑтӗнче аслӑ шкулсенче физика-математика тата юридици факультечӗсенче вӗреннӗ.
Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗнче хамӑрӑн паллӑ ентеш — сӑвӑҫ, прозаик тата куҫаруҫӑ Нестер Кириллович Ефимов (литературӑри псевдонимӗ - Янкас) ҫуралнӑранпа 111 ҫул ҫитрӗ. Ҫакна халалласа, нарӑс уйӑхӗн 27-мӗшӗнче районти Культура ҫуртӗнче "Янкас вулавӗсем" ӑслӑлӑхпа тавра пӗлӳ конференцийӗ иртрӗ.
Конференцине Н. Янкас ячӗллӗ литературӑпа искусство тата культура пӗрлӗхӗн "Эпир - Трак ен ҫыравҫисем" (сӑвви - Николай Ершовӑн, кӗвви - Иван Прокопьевӑн) юррипе уҫрӗҫ. Ҫак мероприятине Н. Янкасӑн пиччӗшӗн ывӑлӗ - Петр Митрофанович Митрофанов профессор, ветеринари ӑслӑлӑхӗсен докторӗ хутшӑнни те хӑйне евӗр пысӑк савӑнӑҫпа телей пулчӗ. Вӑл хӑйӗн пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-хӗлӗ ҫинче чарӑнса тӑчӗ, пултаруллӑ ҫывӑх тӑванне — Н. Янкаса аса илчӗ, ентешсене унӑн ятне сумлӑн упраса пурӑннӑшӑн чӗререн тав турӗ. Районти Н. Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх ертӳҫи И. Прокопьев Петр Митрофанович кӑкӑрӗ ҫине Н. Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх паллине ҫирӗплетрӗ.
Унтан Красноармейскинчи вӑтам шкул учителӗ В.М. Михайлов "Михайлов Александр Ефимович - карап ӑсти" темӑпа тухса калаҫрӗ. Районти Н. Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх ертӳҫи И. Прокопьев Виталий Михайлович кӑкӑрӗ ҫине наукӑна аталантарас ҫӗрти пысӑк тӳпешӗн - Н.
Прокуратура ыйтнипе Красноармейски районӗнчи пӗр ял тӑрӑхӗн администрацине хуҫасӑр ача-пӑча лапамне хӑйӗн балансӗ ҫине илтернӗ. Ҫапла йышӑну тунӑ суд.
Ача-пӑча лапамӗ шӑпӑрлансен пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратать. Ӑна юсамалла. Анчах камӑн? Унӑн хуҫи ҫук. Анчах ачасем ӑна-кӑна пӗлмеҫҫӗ вӗт – ҫавӑнтах выляма чупаҫҫӗ.
Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, тимӗр тӑвайкки ҫинче сварка тунӑ ҫӗвӗсем уйрӑлса кайнӑ, чуччу ҫинче лармалли ҫук, хӑш-пӗр хатӗре сӑрламалла. Лапама никам та тӗрӗслесе тӑман, ҫавна май вӑл ачасен пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратать.
арӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Еншик Чуллӑ ялӗнче пурӑнакан арҫын пахчана тухнӑ. Унччен те пулман – ӑна кӳршисен йытти тапӑннӑ, хулпуҫҫинчен, аллинчен ҫыртнӑ.
Суранланнӑ арҫын пульницӑна кайса тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, шар курнӑ арҫын полицие кайса кӳрши тӗлӗшпе заявлени ҫырнӑ. Вӑл йытӑ хуҫине явап тыттарасшӑн.
Аса илтерер: кун пек тӗслӗх Шупашкарта та кӑҫал пулнӑччӗ. Пирогов урамӗнче уҫӑлса ҫӳренӗ чухне арҫынпа ачана йытӑ тапӑннӑччӗ. Хуҫи те ҫавӑнтах пулнӑ.
Трак шкулӗнче районти чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен черетлӗ методика ларӑвӗ иртрӗ.
«Тӑван чӗлхене рефрен майӗпе вӗрентесси» ятпа иртнӗ мероприятие районти шкулсенче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсем, вырӑнти общество хастарӗсем тата Чӑваш наци конгресӗн элчисем килсе ҫитрӗҫ: Наци конгресӗн Вӗренӳ комитечӗн ертӳҫи, Чӑваш республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Г.Л. Никифоров, Чӑваш республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ А.В. Ишова (Шупашкар районӗ, Тутаркасси), Чӑваш республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Т.Н. Петрова (Ҫӗрпӳ районӗ, Опытнӑй). Инҫетрен килнӗ хӑнасем Трак шкулӗн вӗрентекенӗсем (Ю.Е. Кузьмина, И.М. Федорова, И.А. Павлова) хатӗрленӗ уҫӑ уроксене пӑхрӗҫ. Чӑваш наци конгресӗн представителӗсем ҫавӑн пекех ӳнерпе технологи учителӗ Н.В. Кривошеев йӗркеленӗ ачасен ал ӗҫӗсен куравӗпе киленчӗҫ, шкулти этнопедагогикӑпа этнографи музейӗсене кӗрсе курчӗҫ.
Тӗлпулӑвӑн класс тулашӗнчи ӗҫсен пайӗ акт залӗнче иртрӗ. Трак вӑтам шкулӗн ачисем «Кӗрлерӗ вӑрҫӑ, ҫунчӗ ҫӗр!» уҫӑ мероприяти кӑтартрӗҫ, сӑвӑсем каласа, юрӑсем шӑрантарса пурин чӗрисене те тыткӑнларӗҫ. Юлашкинчен ларусен пӳлӗмӗнче «Хальхи вӑхӑтра чӑваш чӗлхине паха шайра вӗрентесси» тема тавра ҫавра сӗтел ирттерчӗҫ, тӗлпулӑва килнисем хумхантаракан ыйтусем ҫӗклерӗҫ, пӗр-пӗринпе канашларӗҫ.
Прокуратура шкулсемпе ача пахчисене пӗрмаях тӗрӗслесе тӑрать. Яланах тенӗ пекех ведомство йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсене тупса палӑртать.
ЧР прокуратури хальхинче Красноармейски районӗнчи ача пахчисене тӗрӗсленӗ. Пӗр ача пахчинче пахалӑхне тата хӑрушсӑрлӑхне тивӗҫтермен рис тата хура тул кӗрпи тупнӑ. Пӗтӗмпе – 50 килограмм.
Тӗрӗслев хыҫҫӑн кӗрпесене тӗрӗс мар упранӑшӑн, туяннӑ чухне йӗркене пӑснӑшӑн должноҫри сӑпат тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна чи пӗчӗк ӗҫ укҫинчен 10-20 хут ытларах штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (06.07.2025 15:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 750 - 752 мм, 19 - 21 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Григорьев Пётр Григорьевич, истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Кульков Юрий Петрович, философи ӑҫлӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ. | ||
| «Ҫӗрпӳ хыпарҫи» хаҫатӑн 1000-мӗш кӑларӑмӗ тухнӑ. | ||
| Сизов Пётр Владимирович, чӑваш ӳнерҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Петров Сергей Николаевич, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ тренерӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |